10 kwietnia 1525 roku po zawarciu traktatu krakowskiego kończącego wojnę polsko-krzyżacką, hołd przed polskim królem Zygmuntem I złożył ostatni mistrz zakonu krzyżackiego Albrecht Hohenzollern. Na mocy traktatu Prusy Zakonne zostały przekształcone w świeckie Prusy Książęce z wyznaniem luterańskim, a pierwszy książę w Prusach Albrecht Hohenzollern uznał się za lennika Królestwa Polskiego. Traktat krakowski otworzył granice Prus dla polskiego handlu, osadnictwa i kultury.
– To właśnie z potrzeby zachowania pamięci o tym wydarzeniu, które ukształtowało tożsamość naszego regionu na stulecia, sejmik województwa warmińsko-mazurskiego ustanowił rok 2025 rokiem 500-lecia hołdu pruskiego – mówił podczas otwarcia konferencji marszałek województwa Marcin Kuchciński. – Rozpoczynamy obchody tej ważnej rocznicy, które staną się okazją do refleksji, edukacji i spotkań wokół naszej wspólnej historii. Zapraszam wszystkich mieszkańców regionu oraz gości do odwiedzania naszych muzeów, odkrywania miejsc pamięci i wspólnego budowania świadomości historycznej.
Gościem rocznicowych obchodów w Olsztynie, w których wzięli udział m.in. parlamentarzyści, samorządowcy, historycy, był także prof. dr hab. Jacek Wijaczka z wydziału nauk historycznych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wygłosił krótki wykład pt. „Ocena hołdu pruskiego w polskiej historiografii”.
- Książę Albrecht był dobrym władcą - zaznacza prof. Wijaczka. - Dbał o swoich poddanych i rozwój tego terytorium. Zakładał miasta, szkoły, uniwersytet w Królewcu, więc niewątpliwie sam region na rządach Albrechta skorzystał.
Królewiec stał się ośrodkiem polskich wydawnictw, gdzie stworzono zasady polskiej ortografii i gramatyki. Na potrzeby polskich osadników napływających licznie na te tereny po 1525 roku z Mazowsza, Podlasia i ziemi chełmińskiej, powstały tam publikacje w ich ojczystym języku.
Całe południe Prus Książęcych aż po Pregołę zamieszkiwała ludność mówiąca po polsku, także w nowych miastach. Książę Albrecht nadał prawa miejskie Olecku i Gołdapi, a jego następca Albrecht Fryderyk, Węgorzewu. W XVII wieku do rangi miast podniesione zostały Giżycko, Pisz oraz Ełk. Niepełne prawa miejskie otrzymało także Szczytno. Również starsze ośrodki miejskie doświadczyły rozkwitu gospodarczego i kulturalnego. Ten pomyślny rozwój przerwał potop szwedzki i jego następstwa.
Kolejna fala polskich osadników napłynęła na tereny pruskie w 1945 roku.
- Pamiętajmy, że rok 2025 to również 80. rocznica powrotu naszych ziem do Polski po II wojnie światowej - dodaje marszałek Kuchciński. - Dwie rocznice, które, choć dzielą wieki, łączy wiele: napływ nowych mieszkańców, potrzeba odbudowy, ale przede wszystkim rola kultury jako spoiwa społecznego i źródła tożsamości. Historia Warmii i Mazur to mozaika kultur, religii i losów ludzkich. Naszym zadaniem, jako wspólnoty regionalnej, jest nie tylko upamiętniać wielkie wydarzenia, ale także dbać o tradycje naszych przodków.
Podczas konferencji, dzięki uprzejmości Archiwum Głównego Akt Dawnych w Warszawie został także zaprezentowany oryginalny pergamin z aktami traktatu pokojowego z 1525 roku. Bezcenny dokument, opatrzony podpisami oraz pieczęciami króla i księcia, jest udostępniany niezwykle rzadko. Będzie go można oglądać w Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie do 16 kwietnia 2025 roku.
Jubileuszową konferencję zwieńczyła inscenizacja hołdu w wykonaniu studentów Studium Aktorskiego im. Aleksandra Sewruka w Olsztynie. Na dziedzińcu zamkowym otwarto także wystawę pt. „500 lat hołdu pruskiego“.
Organizatorem konferencji był samorząd województwa warmińsko-mazurskiego.
✍️ Urząd Marszałkowski w Olsztynie
Jesteśmy na Google News - obserwuj nas!
Jeśli uważasz, że to co robimy jest wartościowe, postaw nam wirtualną kawę.
W Młynie Kulturalnym w Budrach trwa cykl bezpłatnych warsztatów organizowanych w ramach programu Uniwersytetu Ludowego Pogranicza. Mogą w nich brać udział również mieszkańcy powiatu gołdapskiego.
Młodzieżowy Sejmik Województwa Warmińsko-Mazurskiego ogłasza dwa konkursy: fotograficzny i plastyczny, skierowane do uczniów szkół podstawowych i ponadpodstawowych z Warmii i Mazur.
Poseł Janusz Cieszyński zaprasza młodzież z województwa warmińsko-mazurskiego w wieku 15-25 lat do wzięcia udziału w konkursie pt. "Jestem stąd".
Samorząd województwa zbada zapotrzebowanie na usługi społeczne wśród samotnych osób starszych w regionie. Ankieterzy odwiedzą m.in. seniorów w gminie Dubeninki.
Nauczyciele m.in. z terenu powiatu gołdapskiego biorą udział forum edukacyjnym dla nauczycieli, zorganizowanym w ramach realizacji projektu „Młodzi kreatywni”.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych apeluje o ostrożność w związku z nasileniem prób wyłudzeń danych i pieniędzy przez osoby podszywające się pod jego pracowników.
20 sierpnia funkcjonariusze z Placówki Straży Granicznej w Gołdapi wspólnie z policjantami z Lwówka Śląskiego i Wałbrzycha zatrzymali 5 osób zamieszanych w handel narkotykami.
Urząd Skarbowy w Olecku zaprasza dziś na czwarte - ostatnie spotkanie informacyjne dotyczące Krajowego Systemu e-Faktur. 
Trwa drugi nabór wniosków o dofinansowanie na rozwój umiejętności podstawowych dorosłych mieszkańców regionu Warmii i Mazur. Do rozdysponowania jest 21 milionów złotych.