Gołdap, dnia 20.01.2010

Informacja Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w Gołdapi w sprawie technicznych uwarunkowań i jakości wody do spożycia

1. Ujęcie wody w Gołdapi.

Ujęcie wody w Gołdapi powstało na przełomie XIX i XX wieku. Ostatnia modernizacja technologiczna ujęcia była przeprowadzona na przełomie lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych. Na ujęciu wody w Gołdapi znajduje się obecnie 7 studni głębinowych:

Eksploatowane są studnie nr 4, 6, 3A, 3B. Studnie nr 1A i 5 są wyłączone z eksploatacji ze względu na skażenie wody. Natomiast studnia nr 2A będzie włączona do eksploatacji po modernizacji ujęcia wody.

Pozwolenie wodnoprawne dopuszcza pobór wody w ilości max 190m³/h lub 3.470 m³/dobę. Woda ze studni tłoczona jest pompami głębinowymi do dwóch zbiorników retencyjnych o pojemności 1.000m³ każdy. Ze zbiorników za pośrednictwem 4 pomp poziomych OS-150 o mocy 45kW każda, woda tłoczona jest do sieci. W celu uzyskania stabilności ciśnienia wody na stacji pomp zamontowane są 3 hydrofory o pojemności 4.000 litrów każdy. Dobowa produkcja wody wynosi ok. 2.300m³.

Ujęcie Gołdap zaopatruje oprócz miasta Gołdap następujące miejscowości: Bałupiany, Botkuny, Jabramowo, Konikowo, Kośmidry, Niedrzwica, Piękne Łąki, Rostek, Gołdap II i Wronki. Od stycznia 2009 doszły jeszcze miejscowości: Jabłońskie, Włosty, Skocze, Juchnajcie, Sokoły, Jany, Osieki, Różyńsk Mały. W miejscowościach: Jabramowo, Rostek, Wronki wybudowano sieciowe przepompownie wody w celu podniesienia ciśnienia. W każdej z tych przepompowni zamontowane są zbiorniki retencyjne czystej wody. Długość sieci wodociągowej w mieście wynosi 73,6km i 180,7km na terenie wiejskim. Punktów odczytu ogółem jest 3.341, w tym w mieście 1.787, na terenie wiejskim 1.554.

2. Ujęcia wody w terenie.

Oprócz ujęcia wody w Gołdapi, przedsiębiorstwo eksploatuje 11 ujęć wody na terenie gminy Gołdap. Do najważniejszych należą:

Ponadto ujęcie wody w Okrasinie zaopatruje w wodę sąsiadującą miejscowość Dąbie, zaś ujęcie wody w Mażuciach tłoczy wodę do Użbal. Pozostałe ujęcia wody mają charakter lokalny i zaopatrują w wodę miejscowości, w których się znajdują. Są to: Bronisze, Galwiecie, Jurkiszki, Kolniszki i Górne.

Rozbudowa sieci wodociągowej pozwala na likwidację terenowych ujęć wody. W ostatnich latach zlikwidowano ujęcia w Kośmidrach, Gołdap II, Grabowie, Żelazkach, Niedrzwicy, Jabramowie, Skoczach. W najbliższym czasie planowana jest likwidacja ujęć w Jurkiszkach, Galwieciach i Mażuciach (doprowadzenie wody z Gołdapi) oraz Okrasinie (doprowadzenie wody z Boćwinki).

3. Skażenie wody.

10.09.2008 po otrzymaniu wyników badań z ujęcia Gołdap przeprowadzonych przez Powiatową Stację Sanitarno-Epidemiologiczną w Gołdapi, stwierdzono przekroczenie norm, a przez to skażenie wody trichloroetenem i tetrachloroetenem. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Gołdapi wydał decyzję nakazującą doprowadzenie jakości wody do spożycia oraz zapewnienie odbiorcom wody z zastępczego źródła. W takiej sytuacji natychmiast rozpoczął pracę Sztab Kryzysowy, który podjął działania mające na celu zabezpieczenie nieskażonej wody do celów spożywczych dla mieszkańców miasta oraz okolicznych wsi zaopatrywanych z ujęcia Gołdap.

11.09.2008 przeprowadzona została kontrola ujęcia wody przez Państwowego Wojewódzkiego Inspektowa Sanitarnego w Olsztynie, która nie wykazała żadnych uchybień w eksploatacji ujęcia. Po stwierdzeniu skażenia wprowadzono codzienny monitoring badania wody w różnych punktach miasta na sieci wodociągowej zgodnie ze wskazaniami Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Gołdapi i opracowanym harmonogramem.

12.09.2009 pobrano próby do badań z każdej studni na ujęciu i w kilku innych punktach miasta. Badania zlecono Laboratorium Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Białymstoku. Skażenie stwierdzono w studniach SW1A i SW5. Studnie te zostały wyłączone z eksploatacji. Miesiąc później stwierdzono również skażenie w studni SW6. W dniu 24.02.2009r. otrzymaliśmy pozwolenie wodnoprawne na zrzut wód ze skażonych studni do rzeki Gołdapy. Pompowanie wody z tych studni ma na celu zmniejszenie zawartości tri i tetra w studni SW6, która pompuje uzupełniająco do sieci.

W celu dokładnego zmonitorowania zasięgu działania skażenia na działkach, na których położone jest ujęcie wody, wykonano 6 piezometrów kontrolnych, w których był prowadzony monitoring zawartości związków tri i tetra oraz poziomu wód statycznych i dynamicznych w oparciu o pomiary wysokościowe.

Od początku skażenia prowadzony jest też stały monitoring wszystkich studni oraz wody dostarczanej mieszkańcom Gołdapi i okolicznych miejscowości. Z badań wynika, że woda podawana do sieci jest zdatna do spożycia i zgodna z przepisami Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007 w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. Nr 61 poz. 417).

Od momentu wystąpienia skażenia PWiK Gołdap podejmowało i nadal podejmuje czynności mające na celu zabezpieczenie wystarczającej ilości wody pitnej dla ludności. Do dnia dzisiejszego na ujęciu wody Gołdap wybudowano 3 nowe studnie głębinowe.

4. Nowe studnie głębinowe.

• Studnia SW2A.

Do wiercenia studni przystąpiono 10.12.2008 Na koniec lutego 2009 roku otwór studzienny odwiercony został do głębokości 84,5m. W trakcie prowadzenia robót warstwy wodonośne stwierdzono na głębokości do 21,5m oraz między 45,5 a 54,3m. 31.03.2009 wznowiono prace mające na celu pogłębienie otworu do 150m p.p.t. Otwór wiertniczy osiągnął głębokość 150m w dniu 08.04.2009. W trakcie wiercenia stwierdzono, że w strefie głębokości od 84,5 do 150m nie wystąpiła kwalifikująca się do ujęcia warstwa wodonośna. W związku z tym podjęto decyzję, że studnia SW2A będzie zafiltrowana w strefie głębokości od 45,5 do 54,3m. Filtr studzienny został wykonany w dniach od 14 do 20 kwietnia 2009. Pompę głębinową zawieszono na głębokości 47m. Wydajność robocza studni jest niewielka i wynosi 35m³/h.

Po przeprowadzeniu pompowania oczyszczającego w dniu 12.05.2009 pobrano próbki wody. Po wykonaniu badania w Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Białymstoku, stwierdzono znaczne przekroczenie zawartości żelaza (2,166mg/l) i manganu (0,131mg/l). Dopuszczalna zawartość tych pierwiastków w wodzie wynosi odpowiednio 0,2mg/l (żelazo) i 0,05mg/l (mangan). Z tego względu woda ze studni SW2A nie może być pompowana w chwili obecnej do sieci. Studnia będzie mogła być włączona do eksploatacji po wybudowaniu stacji uzdatniania. W chwili obecnej prowadzimy okresowe pompowanie wody ze studni w celu przepłukania oraz monitorowania głębiej położonych warstw wodonośnych.

• Studnia SW3A.

Roboty wiertnicze związane z wykonaniem studni SW3A prowadzone były w dniach 19.06.2009-24.06.2009. Filtr studzienny został postawiony na głębokości 26,5m p.p.t. Pompę głębinową zawieszono na głębokości 6m. W dniach 26.06.2009-30.06.2009r. przeprowadzone zostało pompowanie oczyszczające. 29.06.2009 pobrano próbki wody i przekazano WSSE w Białymstoku w celu wykonania badań. Po otrzymaniu wyników stwierdzono, że woda w studni SW3A spełnia wymagania zawarte w rozporządzeniu ministra zdrowia.

Po wybudowaniu rurociągów tłocznych 20.07.2009 rozpoczęto eksploatację studni SW3A. Woda z tej studni jest pompowana na zbiorniki, a następnie do sieci. Biorąc pod uwagę bardzo dobrą jakość i wydajność (robocza 110m³/h) studni SW3A, która jest zlokalizowana we wschodniej części działki, podjęto decyzję o zaprojektowaniu i wykonaniu następnej studni w tym rejonie w celu całkowitego zabezpieczenia Gołdapi i okolic w wodę dobrej jakości.

• Studnia SW3B.

Prace nad wykonaniem studni SW3B rozpoczęto 17.08.2009. Otwór studzienny został odwiercony do głębokości 36m. Woda ze studni jest dobrej jakości, nie ma związków tri i tetra oraz żelaza, jest natomiast nieznaczne przekroczenie norm manganu (0,088mg/l). Wydajność robocza studni wynosi 120m³/h. W ostatnich dniach został wykonany rurociąg tłoczny łączący nową studnię z istniejącą infrastrukturą. Zakończono też prace mające na celu położenie instalacji elektrycznej i sterująco-monitorującej, po czym studnia została włączona do eksploatacji.

5. Rozbudowa i modernizacja ujęcia wody w Gołdapi.

Budowa nowych studni spowodowała, że na dzień dzisiejszy mamy możliwość eksploatacji zasobów wody pozwalających nam spać spokojnie. Posiadamy dużą rezerwę i jesteśmy w stanie całkowicie zabezpieczyć potrzeby mieszkańców Gołdapi i okolic. Jednak nie zmienia to faktu, że konieczna jest budowa stacji uzdatniania wody. Musimy pamiętać o ciągle istniejącym problemie skażenia wody w 2 studniach na ujęciu. Uważamy, że należy podjąć zdecydowane kroki mające na celu likwidację zjawiska i całkowite rozwiązanie tego problemu.

Obecnie Gmina planuje modernizację ujęcia wody w Gołdapi, ponieważ cechy jakości wody we wszystkich obecnie eksploatowanych studniach ulegają stopniowo destabilizacji i jest to zjawisko naturalne, zachodzące w gruncie niezależnie od nas.

Do 4 września 2000 roku obowiązywały normy dopuszczające zawartość żelaza w wodzie na poziomie 0,5mg/l oraz manganu 0,1mg/l. Po wejściu w życie Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 4 września 2000 roku w sprawie warunków, jakim powinna odpowiadać woda do picia i na potrzeby gospodarcze, woda w kąpieliskach oraz zasad sprawowania kontroli jakości wody przez organy Inspekcji Sanitarnej (Dz. U. Nr 82, poz. 937), normy te uległy zmianie na następujące: dopuszczalna zawartość żelaza w wodzie została zmniejszona do 0,2mg/l a manganu do 0,05mg/l.

Ostatnie, obowiązujące do dzisiaj, Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007 roku w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (DZ. U. Nr 61 poz. 417), podtrzymało powyższe normy. Woda pobierana z ujęcia w Gołdapi wykazuje przekroczenia tych wartości. Zawartość manganu w wodzie z eksploatowanych studni wynosi ok. 0,07-0,09mg/l. Są to wyniki uzyskane po zbadaniu próbek z hali maszyn na ujęciu wody. Natomiast podczas transportu wody do sieci wodociągowej, następuje stopniowe wytrącanie związków manganu, w związku z czym woda dostarczana mieszkańcom, jest zgodna z wytycznymi Rozporządzenia Ministra Zdrowia.

6. Przydatna informacja.

W ostatnim czasie pojawiło się sporo pytań dotyczących twardości wody w naszej sieci wodociągowej: twardość wody w 3 najczęściej spotykanych jednostkach kształtuje się na poziomie średniej twardości.

• mg CaCO₃ - 280mg CaCO₃
• stopień niemiecki - 15,68°N
• mval/l - 5,6mval/l

Skala twardości wody:

Prezes Zarządu PWiK Zbigniew Cherek