W 2014 roku przypada setna rocznica wybuchu I wojny światowej, odbędą się jej ogólnopolskie obchody. Samorząd województwa warmińsko-mazurskiego zaproponował samorządom gminnym i powiatowym współpracę na rzecz utworzenia nowego szlaku turystycznego w regionie - „Szlaku Frontu Wschodniego I Wojny Światowej". W celu koordynacji działań zainicjowano podpisanie listu intencyjnego.
Jak głosi preambuła listu:
„I wojna światowa pochłonęła 10 milionów istnień ludzkich. Austro - Węgry, Niemcy i Rosja wcieliły do swoich wojsk 3,5 miliona Polaków. W bratobójczej walce w latach 1914-1918 poległo ich 400 tysięcy. Ich dramat nie może pozostawać zapomniany.
Tysiące żołnierskich mogił i cmentarzy sprzed ponad 90 lat wrosły w polski pejzaż na Mazurach, Mazowszu, Podlasiu, Lubelszczyźnie, Podkarpaciu, w Małopolsce, w Górach Świętokrzyskich, na Ziemi Łódzkiej. Zachowały się ślady walk: okopy i transzeje, twierdze, dokumenty. Po niemal stu latach od tamtych wydarzeń Europa jednoczy się, a cmentarze dawnych wrogów są już tylko niemym świadectwem historii.
Front zachodni I wojny światowej znają wszyscy. Nazwy Verdun, Ypres, Compiegne stały się symbolami tej wojny. O froncie wschodnim zapomniano, chociaż powojenne losy Europy decydowały się właśnie na wschodzie."
Celem wspólnych działań będzie przywrócenie pamięci o Polakach poległych w latach 1914-1918, wykreowanie szlaku jako nowej atrakcji turystycznej wzbogacającej ofertę turystyczną regionu, wykorzystanie do celów turystycznych zachowanych miejsc walki i materialnych śladów I wojny światowej na Warmii i Mazurach, oznakowanie i promocja tworzonego szlaku. Planowana jest organizacja konferencji naukowych, inscenizacji walk, ekspozycji muzealnych i wystawienniczych.
Jesteśmy na Google News - obserwuj nas!
Jeśli uważasz, że to co robimy jest wartościowe, postaw nam wirtualną kawę.
Gołdap, jedno z wówczas najpiękniejszych mazurskich miast, poniosła olbrzymie straty w trakcie działań wojennych. Dokumentują to liczne zdjęcia z tego okresu. W sierpniu 1914 rozegrała się ważna bitwa pod Gąbinem (obecnie Gusiew). 18 sierpnia opuszczoną przez mieszkańców Gołdap zajmuje około 50 tysięcy rosyjskich żołnierzy. Miasto zostało zajęte i okupowane przez wojska rosyjskie w okresie 18 sierpnia - 10 września 1914 i 5 listopada 1914 - 11 lutego 1915. Przez pół roku Gołdap i okolice, położone na wschodnich rubieżach państwa niemieckiego to teren walk frontowych i okupacji rosyjskiej. Efektem walk i pobytu wojsk rosyjskich było zniszczenie miasta. Spośród 450 domów spalono 150, pozostałe splądrowano i zniszczono. Przy rynku zachowały się tylko budynki od strony południowej, reszta została spalona
W powiecie zniszczono 2565 budynków. Trzystu cywilów wywieziono do Rosji. Na froncie zginęło 292 żołnierzy z gołdapskich parafii oraz 202 żołnierzy z pozostałych parafii z terenu powiatu, a także 65 osób cywilnych. W walkach na terenie ówczesnego powiatu gołdapskiego zginęło w latach 1914-1915 1402 żołnierzy niemieckich, 2562 rosyjskich i 47 osób cywilnych.
Pochowani zostali na 14 dużych cmentarzach i 82 miejscach pochówku powiatu w granicach do 1945, m.in. w Gołdapi: cmentarze wojenne przy ulicach Suwalskiej (187 żołnierzy niemieckich i 397 rosyjskich) i Bocznej (145 żołnierzy rosyjskich), na III cmentarzu ewangelickim przy ul. Cmentarnej (28 niemieckich i 5 rosyjskich)/, w Dubeninkach (53 niemieckich i 115 rosyjskich), Żytkiejmach (116 niemieckich i 221 rosyjskich), Wobałach (1 niemiecki, 400 rosyjskich).
Największe cmentarze wojenne w części byłego powiatu należącej obecnie do Rosji to: Gawriłowo (Gawajty, Gawaiten, Herzogsrode) - 297 niemieckich, 437 rosyjskich, Stiepnoje (Waldaukadel) - 361 niemieckich, 332 rosyjskich.
Na terenie gminy Banie Mazurskie, wchodzącej w skład obecnego powiatu gołdapskiego cmentarze wojenne są m.in. w Żabinie i Obszarnikach.
O poległych mieszkańcach parafii przypominają poświęcone im pomniki w Żytkiejmach, Dubeninkach, Górnem, Baniach Mazurskich, Boćwince, Żabinie, Surminach, Miecznikach (Miczuły), Rogalach, Dunajku. Wiele szczegółowych informacji zawiera strona www.rowery.olsztyn.pl. Po zakończeniu wojny w 1918r. w obu gołdapskich kościołach ewangelickich umieszczono tablice upamiętniające poległych żołnierzy. Podnoszącą się z ruin Gołdap wizytował w maju 1917 roku cesarz Wilhelm II przebywający po raz ostatni w Cesarskich Romintach w Puszczy Rominckiej. Patronat nad odbudową Gołdapi pełniło miasto Braunschweig - Brunszwik, stolica Księstwa Brunszwiku w Dolnej Saksonii. Powojenna planowa odbudowa Gołdapi i okolicznych miast w architektonicznym stylu Neue Sachlichkeit - Nowa Rzeczywistość trafiła do specjalistycznej literatury. Latem 1924 na gołdapskim rynku odsłonięto pomnik w kształcie sześcianu upamiętniający żołnierzy stacjonującego w Gołdapi do 1914r. w czerwonych koszarach 44 pułku piechoty - Infanterie Regiment Nr 44 Graf Doenhoff (7 Ostpreussisches) poległych w wojnie 1914-1918. Drugi pomnik na rynku upamiętniał ofiary wojen 1864-1866, 1870-1871 i 1914-1918 (Kriegerdenkmal fuer die Gefallenen).
Jarosław Słoma
Od 15 września ruszą zapisy na zajęcia w pracowniach Domu Kultury w Gołdapi.
W najbliższą niedzielę w strefie uzdrowiskowej w Gołdapi odbędą się tegoroczne gminne dożynki.
Od jutra dyrektorem Ośrodka Sportu i Rekreacji w Gołdapi będzie Krzysztof Świętoń. Burmistrz Gołdapi Konrad Kazaniecki rozstrzygnął wczoraj konkurs na to stanowisko.
Dziś mija 86 lat od wybuchu II wojny światowej. 1 września 1939 roku zaatakowali nasz kraj Niemcy, nieco ponad dwa tygodnie później Sowieci. W południe w centrum Gołdapi przy pomniku Niepodległości obyły się obchody rocznicy wybuchu wojny.
Przedstawiamy harmonogram dostępności nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej w Gołdapi w okresie od 1 do 7 września. 
W piątkowe popołudnie w Bibliotece Publicznej w Gołdapi odbyło się spotkanie dyskusyjnego klubu książki. Poświęcone było powieści pt. "Metro 2035" rosyjskiego pisarza Dmitrija Głuchowskiego.
28 września w ramach Festiwalu Muzyki Organowej i Kameralnej w Gołdapi wystąpi jeden z najbardziej uznanych chórów męskich w Polsce – Cantores Minores Archikatedralny Chór Męski.
Sierpień nie rozpieszczał nas dobrą pogodą. Wiele czasu spędziliśmy w świetlicy na pracach plastycznych.
Bibliotekarki z Biblioteki Publicznej w Gołdapi uczestniczyły w spotkaniu autorskim z dr Ewą Woydyłło, zorganizowanym przez Wojewódzką Bibliotekę Publiczną w Olsztynie.
Stowarzyszenie Gołdapski Fundusz Lokalny realizuje projekt „Centrum Wspierania Aktywności Społecznej”, oferujący bezpłatne doradztwo dla organizacji pozarządowych i grup mieszkańców.
Koniec wakacji zbliża się wielkimi krokami. W naszej świetlicy w Żelazkach zakończyliśmy go biwakiem i podchodami.
Biblioteka Publiczna w Gołdapi zaprasza 29 sierpnia na spotkanie dyskusyjnego klubu książki, podczas którego omawiana będzie książka "Metro 2035".
23 sierpnia Biblioteka Publiczna w Gołdapi po raz czwarty zorganizowała w wakacje "Sobotnie spotkania z książką w parku", które zgromadziło dzieci, młodzież i dorosłych.
24 sierpnia odbył się festyn na zakończenie lata, zorganizowany przez sołtysa sołectwa Główka Pawła Nawrockiego i świetlicę wiejską w Boćwince.
16 sierpnia w kościele NMP Matki Kościoła w Gołdapi odbył się wyjątkowy koncert organowy. Wystąpiły dwie znakomite artystki: Aleksandra Kamińska-Rykowska oraz Katarzyna Danel.